وسوسه ها نیز چنین است: هوا، هوس و شهوترانی های گوناگون که رقیق ترین و سبکترین آن در جوانها و سنگین ترین آن در سالمندان، به صورت حب جاه و مقام مشاهده می شود، نشانه تأثیر سم است.
واپسین عقبه ای که بزرگان سیر و سلوک از آن نجات می یابند، «مقام خواهی» یا همین بازی هایی است که بسیاری به آن گرفتارند. اگر کسی از تعاریف و القابی که به او می دهند، لذت ببرد، معلوم می شود که سم در او اثر کرده است . وجود مبارک امیرمؤمنان(علیهالسلام) در عهدنامه مالک اشتر فرمود: شیطان همواره در پی حمله است: وقتی کسی از تو تعریف می کند، باید مواظب باشی، چون در خط مقدم آتش شیطان قرار گرفته ای. [۱]
کسی که با آبروی مسلمانی معامله می کند، از درون آتش می گیرد؛ نه از بیرون. این شخص دیگر شبها خواب ندارد. هرچه قرص خواب بخورد، باز هم به خواب نمیرود. هرچه بستر نرم فراهم کند، باز هم خواب ندارد. زمانی انسان بر تشک نرم می خوابد، و زمانی این تشک پر از تیغ است. انسان بر روی این تشک به هر طرف بغلتد، تیغ می خورد. تیغی که از درون انسان بر می خیزد، با قرص خواب برطرف نمی شود.
چه آساید به هر پهلو که گردد ٭٭٭٭ کسی کز خار سازد او نهالین [۲]
در روایات ما آمده است: برای انجام هر کار «بسم اللّه الرحمن الرحیم» بگویید [۳]؛ یعنی کاری که قصد انجام آن را دارید، باید به گونه ای باشد که در مدخل ورودی آن بتوان گفت: «خدایا به نام تو».
به این ترتیب، ما هیچ کاری را بدون مطالعه، تفکر و عاقبت سنجی انجام نمی دهیم؛ و علاوه بر این، کارهایی را انجام می دهیم که بتوانیم در ابتدای آن بگوییم: «خدایا با نام تو آغاز می کنم». چنین کاری یا واجب است یا مستحب. حرام و مکروه را نمی توان با نام خدا انجام داد. با این تمهید شیطان همواره در اسارت ماست.
[۱]. «إیاک و الإعجاب بنفسک و الثقة بما یعجبک منها و حُبّ الاطراء فإن ذلک منأوثق فرص الشیطان»؛ نهج البلاغه، نامه ۵۳.
[۲]. دیوان شمس، ص ۷۰۷، ش ۱۸۹۸.
[۳]. وسائل الشیعه، ج ۷، ص